W ubiegłym tygodniu I Liceum Ogólnokształcące wspominało polskich kryptologów, którzy złamali szyfr Enigmy. Zdaniem historyków wydarzenie to wpłynęło na skrócenie II wojny światowej o 2-3 lata. Wśród wybitnych matematyków był Jerzy Różycki, absolwent przedwojennego gimnazjum, którego spadkobiercą jest I LO. Upamiętniając tę postać szkoła zorganizowała Tydzień z Enigmą.
Turniej szachowy, konkurs matematyczny i film „Gra Tajemnic” – to wszystko odbywało się w wyszkowskim liceum podczas Tygodnia z Enigmą. Wydarzenie zakończyło się spotkaniem podsumowującym w piątek, 25 października. W tematykę kryptografii wprowadził dr. hab. Michał Ziembowski. Wykład rozpoczął się od zdefiniowania kryptografii a kryptoanalizy. Pierwsze pojęcie dotyczy szyfrowania danych, drugie to deszyfrowaniem tego, co zostało zaszyfrowanie. Z kolei wspominani matematycy – Jerzy Różycki, Marian Rejewski i Henryk Zygalski byli kryptoanalitykami. Na podstawie codziennych przykładów wykładowca wytłumaczył na czym polega szyfrowanie i na jakich systemach się opiera (symetryczne i asymetryczne). Szyfrowanie dziś jest wszechobecne, dotyczy m.in. pracy komputerów, czy też pośrednictwa między bankiem a klientem. Początek temu dały właśnie prace nad szyfrem niemieckiej maszyny. Z oryginalnym egzemplarzem Enigmy przyjechali przedstawiciele Centrum Szkolenia Łączności i Informatyki w Zegrzu. Jak podkreślił kpt. Marcin Sochoń – to nie ta maszyna jest najważniejsza, tylko wspominani matematycy – Alianci powiedzieli, że jej szyfrów nie da się złamać. Złamali je Polacy. Nie Enigma jest bohaterką historii, tylko ci kryptolodzy. Mówi się, że lata 30. to był początek złamania szyfrów. Ten proces był ciągły, postępował cały czas, ale najistotniejszą sprawą jest to, że dzięki Polakom i wykonanym kopiom tej maszyny ta wojna się skróciła i wiele ludzkich istnień zostało uratowanych – mówił. O pracach kryptologów mówił też dr Marek Grajek. Jak wspomniał – pojęcie komputer w okresie międzywojennym oznaczało człowieka, który dokonywał obliczeń. Marian Rejewski posłużył się mało znaną w tamtych czasach teorią permutacji, teorią grup – Teoria ta nie należała do najpopularniejszych dziedzin i nie wszędzie była nauczana. Rejewski odniósł zwycięstwo, dlatego że zapisał swoją wiedzę w postaci układu równań matematycznych. Nikt wtedy nie wiedział, jak rozwiązać równania, w którym zmiennymi są permutacje. Rejewski wypracował sam tę teorię. Matematyczne twierdzenie wygrało drugą wojnę – mówił prelegent.
W uroczystości wzięła udział również córka Mariana Rejewskiego, pani Janina Sylwestrzak, która także czynnie zabiega o kultywowanie pamięci o polskich kryptologach. Jedną z inicjatyw są trwające prace nad odbudową Pałacu Saskiego, miejscem prac matematyków. Odbudowa została zainaugurowana przez Prezydenta RP 11 listopada ubiegłego roku, jako jeden z symboli odzyskania przez Polskę niepodległości.
Podczas wydarzenia zostały wręczone nagrody laureatom konkursów organizowanych podczas Tygodnia z Enigmą. W turnieju szachowym Enigmat wzięło udział 26 uczestników. Wyróżnieni zostali:
Kategoria 1 (szkoły podstawowe):
I miejsce – Mateusz Motyl (SP w Starych Grabicach), II miejsce – Ignacy Piekarz (SP 1), III miejsce – Mateusz Masalski (SP w Brańszczyku).
Kategoria 2 (szkoły ponadpodstawowe):
I miejsce – Oliwia Zioło (1 LO), II miejsce – Marcin Rębała (CEZiU „Kopernik”), III miejsce – Adam Jarosz (ZS 3).
Do III Konkursu Matematycznego im. Jerzego Różyckiego przystąpiło 188 uczniów. Najlepszymi matematykami w swoich kategoriach są:
Kategoria 1:
I miejsce – Patrycja Skończeń (kl. IV, SP w Komorowie), II miejsce – Maria Bączyk (kl. III, SP w Długosiodle), III miejsce – Bartłomiej Leszek (kl. III, SP 4); wyróżnieni: Emil Kiełczewski (kl. IV, SP w Bosewie), Kacper Kumek (kl. IV, SP w Rząśniku), Mikołaj Pokraśniewicz (kl. IV, SP w Adelinie).
Kategoria 2:
I miejsce – Bartosz Wyszyński (SP w Leszczydole Starym), II miejsce – Antoni Kostrubiec (SP 5), III miejsce – Wiktoria Milewska (SP w Rybnie); wyróżnieni: Krystian Abramczyk (SP 1), Kacper Kokoszka (SP w Leszczydole Starym), Piotr Jusiński (SP w Długosiodle).
Kategoria 3:
I miejsce – Stanisław Dyl (kl. VIII, SP w Białymbłocie), II miejsce – Patryk Kurzątek (kl. VIII, SP w Zabrodzie), III miejsce – Weronika Puchalska (kl. VIII, SP.w Białymbłocie), wyróżnieni: Jan Dyl (kl. VIII, SP w Długosiodle) i Maciej Mikołajczyk (kl. VIII, SP w Błochach)
Kategoria 4:
I miejsce – Michał Świętoń (kl. IV, 1 LO), II miejsce – Łukasz Kryśkiewicz (kl. IV, 1 LO), III miejsce – Aleksander Mróz (kl. IV, 1 LO), wyróżnieni: Kacper Zagumny (kl. IV, 1 LO) i Maciej Bajorek (kl. IV, 1 LO).
Kategoria 5:
I miejsce – Julia Sztorc (kl. III, 1 LO), II miejsce – Kinga Skóra (kl. III, 1 LO), III miejsce – Adam Bedecki (kl. II, 1 LO).
Spotkanie zakończyło się spektaklem „W cieniu Enigmy” przygotowanymi przez uczniów we współpracy z polonistkami.
